Το παιδί διαμαρτύρεται: Πονάνε τα κόκαλά μου
Γράφει ο Αδάμ Αθανάσιος, MD, FICS
Χειρουργός Ορθοπεδικός, Συνεργάτης Euromedica Γενικής Κλινικής Θεσσαλονίκης
Τηλ: 6974108266
Είναι αρκετά σύνηθες τα παιδιά ηλικίας 3-13 ετών να παραπονιούνται για πόνους στα κόκαλα. Στις περισσότερες περιπτώσεις οι πόνοι αυτοί δεν συνοδεύονται από άλλα συμπτώματα (πχ πυρετός, πόνος στην κοιλιά ή στο λαιμό, φλεγμονή) και ονομάζονται πόνοι ανάπτυξης. Σε κάποιες περιπτώσεις ωστόσο, οι πόνοι επιμένουν και ίσως να έχουν κάποια βαθύτερη παθολογική αιτία, γι’αυτό και οι γονείς πρέπει να είναι σε εγρήγορση.
Πως καταλαβαίνω ότι είναι πόνοι ανάπτυξης;
Είναι αποδεκτό ότι οι πόνοι στα κόκαλα σχετίζονται με τον ρυθμό ανάπτυξης των παιδιών. Ωστόσο, δεν έχει αποδειχθεί ακόμα για ποιο λόγο κάποια παιδιά εμφανίζουν τέτοιους πόνους και κάποια άλλα όχι. Αν το παιδί διαμαρτύρεται συχνά για πόνους στο σκελετό, τη μέση και κυρίως στα πόδια, είναι καλό να επισκεφθεί το γιατρό (ορθοπεδικό ή παιδίατρο), ο οποίος θα εξετάσει λεπτομερώς το παιδί και με βάση το ιστορικό του και τις συνήθειές του θα συμπεράνει εάν ο πόνος προέρχεται από παθολογικά ή αναπτυξιακά αίτια.
Πότε πρέπει να συμβουλευτώ το γιατρό;
-Όταν το παιδί διαμαρτύρεται συχνά για πόνους στο σκελετό, τη μέση και τα πόδια.
-Αν το παιδί αλλάξει συνήθειες στο παιχνίδι (πχ. προτιμάει παιχνίδια που δεν περιλαμβάνουν τρέξιμο ή έντονη κίνηση, ή αποφεύγει ξαφνικά τα ομαδικά παιχνίδια)
-Μόλις το παιδί αλλάξει απότομα συμπεριφορά (πχ. χάνει την όρεξή του, έχει διαταραχές στον ύπνο, γκρινιάζει έντονα και ανεξήγητα)
-Αν ξαφνικά αρχίσει να κουτσαίνει
-Αν εμφανίσει πρήξιμο ή κοκκινίλα στις αρθρώσεις
Σε περίπτωση που πρόκειται για μωρά 1-2 ετών, τότε είναι σχεδόν σίγουρο ότι δεν πρόκειται για πόνους ανάπτυξης, αλλά συνήθως πρόκειται για φλεγμονές ή κακώσεις. Η μητέρα πρέπει να συμβουλευθεί τον ιατρό σε περίπτωση που το παιδί γκρινιάζει αναίτια ή κλαίει ξαφνικά και έντονα, συνήθως μετά από κάποια δράση (πχ. άλλαγμα πάνας).
Ποια χαρακτηριστικά έχουν οι πόνοι ανάπτυξης;
-Τα παιδιά συνήθως παραπονιούνται το βράδυ ή ξυπνάνε τη νύχτα.
-Εμφανίζονται συχνά, χωρίς όμως να πρόκειται για σταθερά χρονικά διαστήματα. Οι πόνοι ανάπτυξης μπορεί να κρατήσουν κάποιες εβδομάδες (ή ακόμα και χρόνια), αλλά δεν είναι απαραίτητα καθημερινοί ή τακτικοί.
–ΔΕΝ περιορίζουν την δραστηριότητα των παιδιών, το παιχνίδι ή την άθλησή τους.
–Υποχωρούν εύκολα με ένα ζεστό μπάνιο ή ένα ελαφρύ μασάζ.
-Συχνά σχετίζονται με τις δραστηριότητες του παιδιού. Εάν, για παράδειγμα, το παιδί είναι έντονα κουρασμένο σωματικά λόγω έντονης δραστηριότητας, μπορεί να παραπονεθεί εντονότερα για πόνους, κυρίως στα άκρα.
Πως μπορώ να ανακουφίσω το παιδί;
Συνήθως οι πόνοι ανάπτυξης ανακουφίζονται εύκολα με ένα ελαφρύ μασάζ ή ένα ζεστό μπάνιο. Η χρήση παυσίπονων ελαφριάς μορφής συνιστάται μόνο σε περιπτώσεις που ο γιατρός κρίνει απαραίτητο. Πρέπει να γίνεται με σύνεση, καθώς μπορεί να εξαλείψουν και άλλα συμπτώματα (πχ. πυρετός) τα οποία θα υποδηλώσουν την ύπαρξη φλεγμονής. Τέλος, εάν το παιδί συνηθίζει να αθλείται, η άθληση και η φυσική δραστηριότητα μπορεί να το βοηθήσουν.
Υπάρχει πρόληψη;
Οι πόνοι ανάπτυξης είναι κομμάτι της φυσιολογικής αναπτυξιακής διαδικασίας του παιδιού. Γι’αυτό και δεν μπορεί να υπάρξει πρόληψη. Είναι σημαντικό το παιδί να αθλείται και να έχει σωστές διατροφικές συνήθειες, ώστε σταδιακά να αναπτύσσει ένα γερό και υγιές σώμα. Η πρόσληψη ασβεστίου (πχ. ένα μεγάλο ποτήρι γάλα) συνιστάται σε καθημερινή βάση. Επιπλέον, προσπαθήστε να μειώσετε το βάρος της σχολικής τσάντας, προσπαθώντας να ανακουφίσετε το παιδί όσο το δυνατόν περισσότερο.
Τι συμβαίνει αν το παιδί έχει πόνους από παθολογικά αίτια;
Οι πόνοι που οφείλονται σε παθολογικές καταστάσεις ή τραυματισμούς, μπορεί να έχουν αρκετές αιτίες (πχ. φλεγμονές, θλάσεις, κατάγματα, διαστρέμματα). Είναι καλό να λαμβάνετε εγκαίρως την έμπειρη γνώμη του ορθοπεδικού σας.