Η άρθρωση του ώμου αποτελείται από τρία οστά: την κλείδα, την ωμοπλάτη και το βραχιόνιο οστό, καθώς επίσης και από μύες, τένοντες και συνδέσμους που συνδέουν τα οστά μεταξύ τους. Ο ώμος είναι μία από τις πιο ευαίσθητες και ευκίνητες αρθρώσεις, γι’αυτό και οι τραυματισμοί και οι παθήσεις Ώμου μπορεί να είναι εξαιρετικά επώδυνοι.
-
Σύνδρομο Υπακρωμιακής Προστριβής:
Πρόκειται για τη συχνότερη, ίσως σοβαρή, πάθηση του ώμου που ταλαιπωρεί χιλιάδες κόσμου παγκοσμίως και κυρίως χειρονάκτες. Ο χώρος μέσα στον οποίο κινείται το στροφικό πέταλο του ώμου (όλοι οι τένοντες οι οποίοι κινούν την άρθρωση) μικραίνει σημαντικά, με αποτέλεσμα να προκαλεί συνεχείς και επαναλαμβανόμενες τενοντίτιδες που καθιστούν αδύνατες ακόμα και τις πιο απλές, καθημερινές κινήσεις, όπως για παράδειγμα το σιδέρωμα ή το χτένισμα.
Η διάγνωση γίνεται κλινικά από εξειδικευμένο ορθοπεδικό, ενώ επιβεβαιώνεται με μαγνητική τομογραφία. Η αντιμετώπιση είναι αρχικά συντηρητική (φαρμακευτική αγωγή, κινησιοθεραπεία, ασκήσεις ενδυνάμωσης μυών ωμικής ζώνης). Στην περίπτωση που η στένωση είναι σημαντική, συνήθως υπάρχει αποτυχία όλων των συντηρητικών μεθόδων. Λόγω του στενού χώρου μέσα στον οποίο κινούνται οι τένοντες (κυρίως ο υπερακάνθιος και ο υποπλάτιος) τραυματίζονται συνεχώς, εμφανίζουν μερική ρήξη και κινδυνεύουν από πλήρη ρήξη, η οποία έχει ως αποτέλεσμα, εκτός από τον έντονο πόνο, την πλήρη αδυναμία χρήσης του άνω άκρου. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η αντιμετώπιση είναι καθαρά χειρουργική και γίνεται με τη βοήθεια της αρθροσκόπησης, όπου ο χειρουργός καθαρίζει τον υπακρωμιακό χώρο (τούνελ μέσα στο οποίο πρέπει να κινούνται ελεύθερα οι τένοντες), δίνοντας τη δυνατότητα ελεύθερης και ανώδυνης κίνησης και προστατεύοντας τους τένοντες από συνεχή τριβή. Η μέθοδος της επέμβασης ονομάζεται αρθροσκοπική ακρωμιοπλαστική, είναι ελάχιστα επεμβατική (MIS) και συνήθως δεν απαιτείται νοσηλεία στην κλινική.
-
Ρήξη Υπερακάνθιου Τένοντα (Στροφικού Πετάλου):
Η ρήξη στους τένοντες του στροφικού πετάλου μπορεί να οφείλεται σε κάποιο τραυματισμό ή σε εκφύλισή τους λόγω ηλικίας. Η κεφαλή του βραχιονίου συνήθως δεν περιστρέφεται σωστά και δημιουργούνται τριβές που προκαλούν ερεθισμό (φλεγμονή) στους τένοντες. Το βασικότερο σύμπτωμα της ρήξης είναι ο πόνος όταν προσπαθείτε να σηκώσετε το χέρι σας ή ξαπλώνετε σε πλάγια θέση. Αξίζει να αναφερθεί ότι ο πόνος σε μία σοβαρή ρήξη μπορεί να μην είναι οξύς, ενώ αντίστοιχα μία ελαφρά ρήξη να προκαλεί έντονο πόνο. Η διάγνωση της ρήξης γίνεται με συνδυασμό κλινικής εξέτασης και απεικονιστικές εξετάσεις (ακτινογραφία ή μαγνητική τομογραφία). Η θεραπεία μπορεί να είναι συντηρητική, με εγχύσεις φαρμάκων στο εσωτερικό της άρθρωσης, φυσιοθεραπεία για να διατηρηθεί η ευκαμψία της άρθρωσης ή και με φαρμακευτική αγωγή. Όταν η συντηρητική θεραπεία δεν αποδίδει, τότε η λύση είναι η αρθροσκόπηση του ώμου. Ο γιατρός εισέρχεται στο εσωτερικό της άρθρωσης με μία μικρή κάμερα (αρθροσκόπιο) και διορθώνει τη βλάβη. Ο ασθενής παίρνει εξιτήριο την ημέρα της επέμβασης, ενώ η αποθεραπεία περιλαμβάνει εξειδικευμένο πρόγραμμα αποκατάστασης.
-
Τραυματικό Εξάρθρημα Ώμου:
Η άρθρωση του ώμου έχει μεγάλο εύρος κίνησης, γεγονός που την καθιστά πιο ευάλωτη στο να εξαρθρωθεί, να βγει δηλαδή από τη θέση της. Ως εξάρθρημα του ώμου αναφέρεται η έξοδος της κεφαλής του βραχιονίου από την αρθρική επιφάνεια της ωμογλήνης, με αποτέλεσμα τον τραυματισμό του αρθρικού χόνδρου και των σταθεροποιητικών συνδέσμων. Η σοβαρότερη, ίσως, συνέπεια που μπορεί να προκληθεί από ένα εξάρθρημα του ώμου είναι η ρήξη του επιχείλιου χόνδρου. Συνήθως το εξάρθρημα του ώμου είναι αποτέλεσμα ενός τραυματισμού, ωστόσο υπάρχουν και περιπτώσεις όπου μπορεί να προκληθεί λόγω χαλαρότητας της άρθρωσης και χρήζει διαφορετικής αντιμετώπισης. Η αντιμετώπιση εξαρτάται από τον αριθμό των εξαρθρημάτων που έχουν πραγματοποιηθεί, με εξαίρεση τους επαγγελματίες αθλητές. Όταν το εξάρθρημα είναι επαναλαμβανόμενο (καθ’έξιν εξάρθρημα ώμου) τότε η αντιμετώπιση είναι πάντοτε χειρουργική, όπου γίνεται μία απλή επέμβαση αρθροσκόπησης του ώμου κατά την οποία πραγματοποιείται συρραφή του σκισμένου επιχείλιου χόνδρου της ωμογλήνης (η ρήξη του επιχείλιου χόνδρου αποτελεί τη συχνότερη αιτία του εξαρθρήματος). Μετεγχειρητικά, ακολουθούμε ένα συγκεκριμένο, εξειδικευμένο πρωτόκολλο αποκατάστασης που περιλαμβάνει ασκήσεις κινησιοθεραπείας και μυϊκής ενδυνάμωσης συνήθως με τη βοήθεια φυσιοθεραπευτή.
-
Εξάρθρημα Ακρωμιοκλειδικής Άρθρωσης:
Η ακρωμιοκλειδική άρθρωση είναι μία μικρή άρθρωση που περιλαμβάνεται στην πρόσθια επιφάνεια του ώμου. Είναι αυτή που συνδέει την ωμοπλάτη με την κλείδα. Συνήθως τα εξαρθρήματα είναι τραυματικά, πολύ συχνά σε συγκεκριμένες κατηγορίες αθλητών, όπως οι ποδηλάτες. Κάποιος που πάσχει από τραυματικό εξάρθρημα ακρωμιοκλειδικής εμφανίζει έντονο πόνο στον ώμο, ενώ η κλείδα δείχνει να φεύγει προς τα επάνω και προβάλλει από το δέρμα. Η διάγνωση γίνεται με μία απλή ακτινογραφία. Παλαιότερα, η χειρουργική αντιμετώπιση ήταν ανοιχτή και ιδιαίτερα δύσκολη, με ασαφή συνήθως αποτελέσματα. Σήμερα, η αποκατάσταση της βλάβης μπορεί να γίνει πολύ εύκολα, με αρθροσκόπηση (MIS επέμβαση με μία μέρα νοσηλεία) και με την βοήθεια ειδικών συστημάτων καθήλωσης της κλείδας.
-
Σύνδρομο Παγωμένου Ώμου (Frozen Shoulder):
Πρόκειται για μία πάθηση η οποία έχει ως αποτέλεσμα την αδυναμία χρήσης του άνω άκρου, λόγω πολύ έντονου πόνου στην άρθρωση του ώμου. Οποιαδήποτε κίνηση, ακόμα και ήπιας απαγωγής ή έξω στροφής είναι αδύνατη και το εύρος κίνησης της άρθρωσης μειώνεται δραματικά. Η αιτιολογία της πάθησης είναι πολλές φορές ασαφής. Η διάγνωση είναι τις περισσότερες φορές κλινική, και ίσως ο γιατρός χρειαστεί τη βοήθεια της μαγνητικής τομογραφίας.
Η θεραπεία περιλαμβάνει ταχεία έναρξη ενός προγράμματος φυσιοθεραπειών, εγχύσεις τοπικών φαρμάκων μέσα στην άρθρωση του ώμου, από εξειδικευμένο ορθοπεδικό, καθώς και χορήγηση φαρμάκων (MSAF, μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα). Σε περίπτωση αποτυχίας της συντηρητικής θεραπείας ή σε περιπτώσεις επαναλαμβανόμενων επεισοδίων, η αντιμετώπιση γίνεται πιο επιθετική. Σε πρώτο στάδιο, μπορεί να γίνει κινητοποίηση της άρθρωσης του ώμου με μέθη και επανέναρξη των φυσιοθεραπειών. Η τελική λύση είναι η αρθροσκοπική αποκατάσταση, όπου πραγματοποιείται πλήρης λύση όλων των συμφύσεων, ώστε ο ώμος να αποκτήσει την πλήρη και ανώδυνη λειτουργικότητά του.
-
Οστεοαρθρίτιδα του Ώμου:
Πρόκειται δυστυχώς για τη σοβαρότερη εκφυλιστική πάθηση της άρθρωσης του ώμου. Συνήθως αφορά ασθενείς μεγάλης ηλικίας, σπανιότερα νεαρότερους, με σοβαρούς προγενέστερους τραυματισμούς. Η άρθρωση είναι πλήρως κατεστραμένη, υπάρχει σχηματισμός οστεόφυτων, με αποτέλεσμα η κίνηση να είναι άκρως επώδυνη και δυσχερής. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η αντιμετώπιση είναι χειρουργική, αφού οι συντηρητικές θεραπείες δεν μπορούν να δώσουν πλήρη ίαση. Η ενδεδειγμένη χειρουργική μέθοδος που ακολουθείται είναι η ολική αρθροπλαστική του ώμου ή η ανάστροφικη ολική αρθροπλαστική, κατά περίπτωση, όπου ο θεράπων ιατρός κρίνει απαραίτητο. Οι φθαρμένες αρθρικές επιφάνεις αντικαθίστανται από υλικά υψηλής τεχνολογίας προσφέροντας τη δυνατότητα μιας λειτουργικότερης και ανώδυνης άρθρωσης.