Οστεοπόρωση: ο κρυφός εχθρός των οστών
Η οστεοπόρωση έχει εξελιχθεί σε παγκόσμια επιδημία: περισσότερα από 200 εκατομμύρια γυναίκες πάσχουν σήμερα από οστεοπόρωση. Σύμφωνα με τον Παγκόσμια Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), 1 στις 3 γυναίκες και 1 στους 5 άνδρες θα εμφανίσουν οστεοπορωτικό κάταγμα τουλάχιστον μια φορά στη ζωή τους. Τα κατάγματα αυτά προκαλούν σοβαρότατα προβλήματα και μπορεί να οδηγήσουν ακόμα και σε αναπηρία.
Στην Ελλάδα, περισσότερες από 500.000 γυναίκες πάσχουν από οστεοπόρωση, ενώ 22% των Ελλήνων άνω των 50 ετών έχουν πάθει οστεοπορωτικό κάταγμα.
Τι είναι η οστεοπόρωση;
Οστεοπόρωση είναι η απώλεια της οστικής πυκνότητας, η οποία οδηγεί σε μείωση της αντοχής και ανθεκτικότητας του οστού. Είναι η πάθηση που καθιστά τα οστά εύθραυστα και έτοιμα να σπάσουν. Βασικός οδηγός για να κρίνουμε ότι υπάρχει οστεοπόρωση είναι η οστική πυκνότητα. Εάν οι δείκτες είναι 1-2,5 μονάδα χαμηλότεροι του φυσιολογικού, μιλάμε για οστεοπενία. Για αποκλείσεις 2,5 μονάδων και πάνω, μιλάμε για οστεοπόρωση.
Ποια είναι τα αίτια της οστεοπόρωσης;
Η βασικότερη αιτία της οστεοπόρωσης είναι η εμμηνόπαυση. Η μετεμμηνοπαυσιακή οστεοπόρωση εμφανίζεται κυρίως λόγω των χαμηλών οιστρογόνων και των γενικότερων ορμονικών διαταραχών. Επιπλέον, ο σωματότυπος φαίνεται να επηρεάζει την εμφάνιση της νόσου. Γυναίκες μικρόσωμες και πολύ αδύνατες φαίνεται να είναι πιο επιρρεπείς στο να νοσήσουν. Επιπλέον, γενικότερες ορμονικές διαταραχές (π.χ θυρεοειδής), καθώς και χρόνια λήψη φαρμάκων (π.χ κορτικοειδή, θυροξίνη, αντιπηκτικά, χημειοθεραπευτικά) αυξάνουν τις πιθανότητες για οστεοπόρωση. Τέλος, οι διατροφικές συνήθειες μπορούν να γίνουν ο μεγαλύτερος σύμμαχος (ή εχθρός) της οστεοπόρωσης. Δίαιτα φτωχή σε ασβέστιο και πλούσια σε λιπαρά, αλκοόλ, καφέ και κάπνισμα είναι η συνταγή για εμφάνιση της νόσου.
Ποια είναι τα συμπτώματα της οστεοπόρωσης;
Δυστυχώς, ΔΕΝ υπάρχουν ξεκάθαρα συμπτώματα. Ο ασθενής δεν αντιλαμβάνεται τη νόσο παρά μόνον όταν επέλθουν κατάγματα, μικρότερα ή μεγαλύτερα. Συνήθως αυτά προκαλούν μικρές ενοχλήσεις στα οστά της πλάτης -κυρίως στο ύψος του σουτιέν-, καθώς και σε όλη τη σπονδυλική στήλη και τη λεκάνη. Με μια ακτινογραφία ή/και μαγνητική τομογραφία γίνεται η διάγνωση για τη σοβαρότητα των καταγμάτων και προτείνεται η ανάλογη θεραπεία. Επιπλέον, η μέτρηση οστικής πυκνότητας θα επιβεβαιώσει την πάθηση.
Υπάρχει πρόληψη για την οστεοπόρωση;
Ευτυχώς, ναι! Η λύση είναι γνωστή και εύκολη να εφαρμοστεί. Η σωστή διατροφή πλούσια σε ασβέστιο, σε συνδυασμό με σωματική άσκηση και περιορισμό των κακών διατροφικών συνηθειών είναι η καλύτερη επιλογή. Τροφές με ασβέστιο είναι το γάλα, γιαούρτι, τυροκομικά προϊόντα, σπανάκι, ξερά φασόλια, μικρά ψάρια (σαρδέλες) καθώς και καρύδια, σουσάμι και ξερά σύκα. Όσο νωρίτερα ξεκινήσει κάποιος, τόσο μεγαλύτερες αποθήκες ασβεστίου θα αποκτήσει για το μέλλον.
Υπάρχει θεραπεία για την οστεοπόρωση;
Ευτυχώς, ναι! Υπάρχουν πολλά φάρμακα και συμπληρώματα που μπορούν να θεραπεύσουν πλήρως την οστεοπόρωση, κατά περίπτωση. Ο ιατρός θα κρίνει ακριβώς ποια είναι αυτά, τον κατάλληλο συνδυασμό και την ποσότητά τους. Είναι σημαντικό να μη συμβουλεύεστε άλλα άτομα για την οστεοπόρωση. Κάθε περίπτωση είναι μοναδική και κάθε θεραπεία πρέπει να γίνεται εξατομικευμένα. Αυτό που λειτουργεί σε εσάς, δε θα λειτουργήσει και στη φίλη σας.
Εάν επέλθει κάταγμα, πώς αντιμετωπίζεται;
Το οστεοπορωτικό κάταγμα μπορεί να αντιμετωπιστεί χειρουργικά, ανάλογα με την περιοχή. Κατάγματα ισχίου, όπως υποκεφαλικό και διατροχαντήριο, αντιμετωπίζονται συνήθως με οστεοσύνθεση. Επιπλέον, κατάγματα σπονδυλικής στήλης αντιμετωπίζονται με κυφοπλαστική. Πρόκειται για μια επέμβαση όπου τοποθετείται τσιμέντο ανάμεσα στους σπονδύλους, με στόχο την άμεση και πλήρη σταθεροποίησή τους. Ανάλογα τον τύπο κατάγματος, την ηλικία και την κατάσταση υγείας του ασθενούς, ο ορθοπεδικός θα αποφασίσει την καταλληλότερη λύση.
Η οστεοπόρωση μπορεί να θεραπευθεί. Ξαναχτίστε τα κόκαλά σας από νωρίς, προλάβετε την πάθηση από νωρίς!
______________
Αθανάσιος Αδάμ, MD, FICS
? Μητροπόλεως 87, Θεσσαλονίκη
?6974108266
Για περισσότερες πληροφορίες, ενημερωθείτε από το Ελληνικό Ίδρυμα Οστεοπόρωσης (ΕΛ.Ι.ΟΣ).