Δισκοκήλη στη Μέση: Ποια είναι τα συμπτώματα και πότε θέλει χειρουργείο;
Γράφει ο Αδάμ Αθανάσιος, Χειρουργός Ορθοπαιδικός
Συνεργάτης Euromedica-Γενικής Κλινικής Θεσσαλονίκης
Τηλ: 6974108266
Τι είναι ο δίσκος;
Ο -μεσοσπονδύλιος- δίσκος είναι ένα «μαξιλαράκι» ανάμεσα σε δύο σπόνδυλους. Το περίβλημά του είναι σκληρό, ενώ εσωτερικά είναι πιο μαλακός. Η βασική λειτουργία του είναι να απορροφά τους κραδασμούς όταν η μέση εκτελεί τις κινήσεις της (κάμψη, έκταση, στροφή, πλάγιες κινήσεις).
Πως μπορεί να φθαρεί ο δίσκος;
Με την πάροδο του χρόνου, ο δίσκος μπορεί να χάσει την ελαστικότητά του. Το σκληρό του περίβλημα μπορεί να σπάσει, με αποτέλεσμα το υγρό εσωτερικό του δίσκου να βγαίνει προς τα έξω και να πιέζει τα νεύρα. Αυτό μπορεί να προκληθεί είτε με το πέρασμα του χρόνου (όταν η μέση καταπονείται συστηματικά λόγω εργασίας ή άλλων αιτιών της καθημερινότητας), είτε μετά από μία έντονη κίνηση (όταν σηκώνουμε απότομα βάρος).
Τι είναι η δισκοκήλη;
Πρακτικά, η δισκοκήλη αποτελεί την προβολή (έξοδο) του πυώδους πυρήνα του δίσκου μέσα στο σπονδυλικό σωλήνα, πιέζοντας ένα ή περισσότερα νεύρα. Η κήλη συναντάται συχνότερα στην μέση (οσφυϊκή δισκοκήλη), στον αυχένα (αυχενική δισκοκήλη) και σπάνια στη θωρακική μοίρα.
Ποια είναι τα συμπτώματα;
Η οσφυϊκή δισκοκήλη προκαλεί έντονο πόνο και μούδιασμα στο πόδι, ενίοτε και παράλυση.
Σε σπάνιες περιπτώσεις, μπορεί να προκαλέσει αδυναμία και στα δύο πόδια, μούδιασμα στα γεννητικά όργανα και προβλήματα στην ούρηση (ακράτεια) ‘η την σεξουαλική επαφή. Η κατάσταση αυτή ονομάζεται ιππουριδική συνδρομή και χρήζει επείγουσας χειρουργικής αντιμετώπισης.
Οι ασθενείς που πάσχουν από κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου αναφέρουν συχνά ότι ο πόνος ξεκίνησε πρώτα στη μέση, έπειτα από μία απότομη κίνηση ή την άρση έντονου βάρους. Σταδιακά, ο πόνος μετατοπίζεται στο ένα πόδι (κυρίως στο γλουτό και στο μηρό), ενώ το πέλμα μουδιάζει. Ο πόνος μπορεί σε κάποιες στιγμές να εξαφανίζεται και να επανεμφανίζεται, χωρίς ιδιαίτερη αιτία. Επιπλέον, ο βήχας ενδέχεται να χειροτερέψει την αίσθηση του πόνου, ενώ όσο περνά ο καιρός, η αδυναμία του κάτω άκρου χειροτερεύει.
Ποιες εξετάσεις δείχνουν την δισκοκήλη;
Η διάγνωση γίνεται πρωτίστως με κλινική (νευρολογική) εξέταση του ασθενούς. Η αξονική ή η μαγνητική τομογραφία επιβεβαιώνουν την ύπαρξή της.
Πως αντιμετωπίζεται η δισκοκήλη;
Η αντιμετώπιση της δισκοκήλης στη μέση είναι πρωτίστως συντηρητική:
-Ξεκούραση: συνήθως βελτιώνει την κατάσταση. Ωστόσο, μετά από 2-3 μέρες ο ασθενής μπορεί να νιώσει χειρότερα λόγω ακινησίας και να θέλει να κινείται για να ανακουφίζεται.
-Αποφόρτιση της σπονδυλικής στήλης: μη σκύβετε, μη σηκώνετε βάρη, η στρίβετε απότομα. Αποφύγετε να κάθεστε για μεγάλο διάστημα σε καρέκλα και μην οδηγείτε συνεχόμενα για μεγάλες αποστάσεις.
-Σωματική άσκηση: περπατήστε όσο νιώθετε καλά. Η κολύμβηση θεωρείται ιδανική, αρκεί το νερό να μην έιναι κρύο.
-Κηδεμόνας (ζώνη): προμηθευτείτε μία ζώνη κατάλληλη για το σωματότυπό σας, ακολουθώντας τη συμβουλή του ορθοπεδικού σας
-Φάρμακα: η φαρμακευτική αγωγή είναι καλό να γίνεται σταδιακά και πάντα με τη σύμφωνη γνώμη του ιατρού. Συνήθως ο ασθενής ξεκινάει με απλή παρακεταμόλη και προχωρά σε μυοχαλαρωτικά ή/και αντιφλεγμονώδη, σε συνδυασμό με γαστροπροστασία. Για μεγαλύτερη ανακούφιση, προτείνονται ενδομυϊκές ενέσεις, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις συνιστάται η ολιγοήμερη χορήγηση κορτιζόνης. Τα φάρμακα μπορεί να έχουν παρενέργειες που διαφέρουν σε κάθε ασθενή και δεν επιτρέπεται να χορηγούνται για μεγάλο χρονικό διάστημα, γι’αυτό να συμβουλεύεστε πάντα τον γιατρό σας.
-Φυσιοθεραπεία: ένας εξειδικευμένος φυσιοθεραπευτής θα σας προτείνει τις κατάλληλες ασκήσεις, σε συνεννόηση πάντα με τον θεράποντα ιατρό σας.
Πότε ενδείκνυται η χειρουργική αντιμετώπιση;
Η δισκοκήλη στη μέση ΠΡΕΠΕΙ να αντιμετωπιστεί χειρουργικά:
-Όταν ο πόνος δεν αντιμετωπίζεται με συντηρητικά μέσα και επιμένει με την ίδια ή χειρότερη ένταση, χωρίς να ανταποκρίνεται σε άλλες θεραπείες.
-Όταν προκαλείται παράλυση του κάτω άκρου.
-Στην περίπτωση που έχει επέλθει η περίπτωση της ιππουριδικής συνδρομής (αδυναμία και των δύο ποδιών, μούδιασμα στα γεννητικά όργανα, προβλήματα στην ούρηση ή/και την σεξουαλική λειτουργία).
Στις παραπάνω περιπτώσεις ενδείκνυται η αντιμετώπιση της δισκοκήλης με την τεχνική της οσφυϊκής μικροδισκεκτομής, η οποία γίνεται πολύ συχνά σε άτομα νέας και μέσης ηλικίας και έχει άμεσα αποτελέσματα.
Ποιος είναι ο κίνδυνος εάν δε χειρουργηθώ;
Ο βασικότερος κίνδυνος είναι να υπάρξει μία μόνιμη βλάβη -ακόμη και παράλυση- του κάτω άκρου. Επιπλέον, όταν υπάρχει ένδειξη για χειρουργείο και αυτό καθυστερεί, επιδεινώνονται οι αλλοιώσεις στην σπονδυλική στήλη, με αποτέλεσμα να γίνεται δυσκολότερη η επέμβαση, αλλά και η μετέπειτα αποκατάσταση.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ανάλογα με τα συμπτώματα και την περίπτωση του ασθενούς, διαφέρει και ο χρόνος που μεσολαβεί μέχρι την χειρουργική αντιμετώπιση. Για παράδειγμα, στην ένδειξη πόνου του ποδιού, το χειρουργείο μπορεί να καθυστερήσει έως ότου αποφασιστεί ότι η κατάσταση δεν βελτιώνεται συντηρητικά και ο πόνος επιμένει. Στην ένδειξη, όμως, αδυναμίας/παράλυσης του ποδιού, η επέμβαση δεν πρέπει να καθυστερήσει.
Τι πετυχαίνουμε με την χειρουργική επέμβαση;
Κατά τη χειρουργική μικροδισκεκτομή, ο στόχος είναι να αποσυμπιεστεί το νεύρο, ώστε να σταματήσει ο πόνος και να αποφευχθεί η παράλυση του ποδιού. Η επέμβαση γίνεται με σύγχρονα μέσα (μικροσκόπιο) και είναι αναίμακτη, ενώ οι τομές είναι ελάχιστες (ελάχιστα επεμβατική χειρουργική, MIS). Με τη βοήθεια του μικροσκοπίου, ο γιατρός «καθαρίζει» το χώρο από οτιδήποτε πιέζει το νεύρο (δίσκος, σύνδεσμοι, οστεόφυτα).
Τα αποτελέσματα είναι άμεσα;
Ναι. Ο πόνος στο πόδι φεύγει αμέσως μετά το χειρουργείο. Το μούδιασμα στο πόδι θα χρειαστεί λίγες περισσότερες ημέρες μέχρι να υποχωρήσει εντελώς, ανάλογα την περίπτωση του ασθενούς και ανάλογα το πόσο καθυστέρησε η χειρουργική επέμβαση. Σε περιπτώσεις που η πίεση και η αδυναμία του νεύρου είναι χρόνια, ενδεχομένως να παραμείνει μία μικρή ενόχληση και μετά την επέμβαση.
Πότε μπορώ να σηκωθώ μετά το χειρουργείο;
Στις περισσότερες περιπτώσεις οι ασθενείς σηκώνονται την ίδια κιόλας μέρα, και περπατούν άμεσα και σταδιακά. Ωστόσο, πρέπει να σημειωθεί ότι αμέσως μετά το χειρουργείο πολλοί ασθενείς υπερεκτιμούν τις δυνατότητές τους και καταπονούν άμεσα τη σπονδυλική τους στήλη, νιώθοντας ότι πλέον ο πόνος έχει υποχωρήσει. Χρειάζεται όμως προσοχή! Το πρόβλημα μπορεί να φύγει από ένα επίπεδο και να μεταφερθεί στο αμέσως ανώτερο, εάν ο ασθενής δεν προσέξει και εάν δεν ακολουθήσει πιστά τις οδηγίες του ιατρού.
Πόσο καιρό θα χρειαστώ για να επιστρέψω στην καθημερινότητά μου;
Η απάντηση διαφέρει κατά περίπτωση, ανάλογα τη βλάβη που προϋπήρχε και ανάλογα την ανατομία του ασθενούς. Σίγουρα κάθε ασθενής μπορεί να περπατήσει και να ταξιδέψει άμεσα μετά το χειρουργείο. Εάν πρόκειται για μεγάλο ταξίδι είναι καλό να γίνονται στάσεις για να μην κουραστεί η μέση του. Η επιστροφή στην εργασία εξαρτάται από τη φύση αυτής (καθιστική ή χειρονακτική). Σχεδόν πάντα απαιτείται αναρρωτική άδεια για τουλάχιστον 2-3 εβδομάδες, ενώ η επιστροφή γίνεται πάντα κατόπιν συνεννόησης με τον γιατρό. Όσον αφορά τη σωματική άσκηση, ο ασθενής επιτρέπεται να σηκώσει ένα ελάχιστο βάρος μετά το χειρουργείο (πχ μία ελαφριά τσάντα), καθώς και να περπατήσει ή να κολυμπήσει μετά την επέμβαση. Για πιο έντονη άσκηση ή μεγάλα βάρη, απαιτείται σίγουρα διάστημα 3 μηνών για να επιτραπούν με ασφάλεια.
Σε κάθε περίπτωση, πρέπει να είστε σε επικοινωνία με τον γιατρό σας τόσο πριν, όσο και μετά το χειρουργείο. Ενημερωθείτε σωστά για οτιδήποτε σας απασχολεί.
Αθανάσιος Αδάμ, Ορθοπαιδικός
?Μητροπόλεως 87, Θεσσαλονίκη
?Τηλ: 6974108266